Będąc w podróży po południowej Wielkopolsce , w podróży pomiędzy Poznaniem a Wrocławiem lub jadąc drogą krajowa nr 5 ( Poznań – Wroclaw –miasteczko ma obwodnice ) zachęcam do wstąpienia do przydrożnego miasteczka Śmigiel . Wielu z Was bywa w tej okolicy jadąc na wakacje nad jeziora na pojezierzu Pomęckim np. do Boszkowa ( 8 km od Śmigla) .
Śmigiel to miasteczko gminne w woj. wielkopolskim ( 60 km od Poznania ) niedaleko Kościana .
Śmigiel nazwa pochodzi od śmigła wiatrakowego . Polska Rzeczy-pospolita Wiatrakowa .
Nieodłącznym elementem śmigielskiego krajobrazu były i są wiatraki .Są chlubą i symbolem Śmigla.
z pośród 99 wiatraków pozostały tylko 2 . To Serwacy i Pankracy - zabytkowe koźlaki stojące na wzgórzu
przy wjeździe do miasteczka (od strony Poznania) .
Przypominają one o dawnych młynarskich , śmigielskich tradycjach .
Śmigiel prawa miejskie otrzymał ok 1400 r. Oficjalny przywilej lokacyjny miasta nadał król Kazimierz Jagiellończyk
Śmigiel został założony przez szlachtę wielkopolską - był miastem prywatnym .
Każde miasto ma swoja metrykę i chce być kojarzona z czymś wyjątkowym .
Nieodłącznym elementem śmigielskiego krajobrazu są wiatraki ,których dawno temu było ich zawsze 99 .
Legenda głosi ,że jak w mieście było niegdyś 99 wiatraków i gdy kończono budowę setnego (100-go)
to zawsze jeden(1) płonął lub przewracał się od wiatru .
Z całej wielkopolski , ze śląska , nawet z Niemiec i Czech przyjeżdżali rolnicy i pośrednicy w celu zmielenia ziarna na mąkę w tutejszych wiatrakach . Przez wiele wieków stały dumnie na wzniesieniach okalających miasteczko,
Wiatraki stanowiły źródło utrzymania dla większości mieszkańców ziemi śmigielskiej , przede wszystkim rzemieślnicy, z których najbardziej znani byli oczywiście młynarze ..
Śmigiel posiada czynna kolejkę wąskotorową która jest przykładem unikalnej we współczesnym krajobrazie Polski kolei wąskotorowej,Była ona w XIX i XX wieku powszechną formą kolejowego transportu lokalnego .
Jest to nieliczny przykład techniki ,inżynierii i budownictwa kolejowego , tutaj świadczy o tym zachowana w całości infrastruktura kolejowa.Zabudowania stacyjne , warsztaty naprawcze , urządzenia lokomotywowni , funkcjonujące torowiska pochodzą z czasów powstania kolejki, XIX w. W w wpisane są do rejestru zabytków w Wielkopolsce.
Śmigiel posiada dwa rynki - mały i duzy . ten mały to pozostałość z XVII wieku .
Wokół dużego rynku wznoszą się zabytkowe kamienice z XIX i początku XX w.
Śmigiel posiada małomiasteczkową ( typowa dla Wielkopolski w tym czasie ) parterową architekturę z XIX wiecznym układem urbanistycznym miasta
W Śmiglu znajduje się kilka zabytkowych kościołów - które warto zwiedzić –nawiedzic.
1. Barokowy kościół p.w. NMP Wniebowziętej - z r ok. 1617 - zlokalizowany jest na skrzyżowaniu ulic Kościuszki i ul Farnej .wewnątrz kościoła znajdują się wyjątkowe zabytki kultu religijnego w postaci chrzcielnicy barokowej z 1700 r wykonany z marmuru i piaskowca nagrobek Urszuli z Wielkiej Wsi (fundatorki odbudowy kościoła )
2. Drewniany kościół p.w św. Wita pochodzi z 1796 r . znajduje się na terenie cmentarza - ul św, Wita
wyjątkowy cenne zabytki wewnątrz kościoła to :
> tryptyk późnogotycki ( z 1506r ) rzeźbiony w drewnie lipowym
> rzeźba św, Anny z NM Panną z 1506 r
3. Kościół p.w. sw. Stanisława Kostki to poewangelicka budowla z 1830 r - znajduje się na skrzyżowaniu ul Szkolnej i ul Matejki .
W Śmiglu warto też zwiedzić:
> Budynek ratusza z 1832 r kolorowa budowla zlokalizowana na rynku na Placu Rozstrzelanych
> zabytkowy budynek gazowni (nadal czynny) z końca XIX w.ul Łukomskiego ( zwiedzanie tylko na zewnątrz )
> zabytkowa (nadal czynna) wieża ciśnień z XIX w. ul Powstańców Wielkopolskich ( zwiedzanie tylko na zewnątrz )
> zabytkowy (nadal czynny) budynek BROWARU z XIX w. ul Leszczyńska ( zwiedzanie tylko na zewnątrz )
Budynek sakralny z 1840 r (dawna kostnica ) na cmentarzu poniemieckim , na wylocie do Poznania
