Zamek Rabsztyn

Jadąc z Olkusza drogą w kierunku Miechowa, po przejechaniu około 1 km, po lewej stronie drogi na wzgórzu, widać z daleka ruiny zamku. Aby tam dojechać trzeba za tablicą z nazwą miejscowości Rabsztyn skręcić w lewo, w boczną drogę. Dojeżdża się nią do podnóża góry na której są ruiny zamku Rabsztyn.
Drewniany zamek stał tutaj już w XIII w. a niektórzy sądzą że w XII w., był on własnością rodu Toporzyków, ale zamek Murowany został wybudowany za panowania Kazimierza Wielkiego. Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z końca XIV w. i mówi ona o rycerzu Iwo z Rabsztyna, a następnie o Janie - burgrabim rabsztyńskim. Po śmierci Kazimierza Wielkiego zamek przeszedł w ręce prywatne jako spłata jego długów. W średniowieczu zamek obejmował tylko najwyższą część wzgórza na skale i składał się z wieży i budynku mieszkalnego, którego pozostałości zachowały się do dzisiaj.
Do niedawna ruiny zamku w Rabsztynie wkomponowane były w wapienne skały nieopodal i były prawie całkowicie zasłonięte drzewami. Porastały go zarówno z zewnątrz jak i wewnątrz uniemożliwiając dokładne zwiedzenie.
Teraz możemy tu podziwiać szczątki gotyckiego zamku górnego położone na skale oraz mury zamku dolnego, który kiedyś był okazałą rezydencją możnowładczą. Inną renesansową pozostałością zamku są resztki bramy wjazdowej (teraz już odbudowanej), do której ponad fosą prowadził most zwodzony. Pod bramą znajdują się sklepione piwnice. W czasach świetności zamek miał trzy skrzydła mieszkalne, zamek górny z wysoką wieża na skale, oraz dwa dziedzińce i wjazd od północy.
Pierwotny dziedziniec znajdował się na płd.-zach., a drugi powstał na płd.-wsch. po budowie późnorenesansowego zamku dolnego. Niestety do naszych czasów nie zachowała się ani wieża bramna ani wysoka, czteropiętrowa baszta na zamku górnym, która była jego najbardziej obronną częścią. Sam zamek górny położony był na skale tak wysoko, że po wejściu na nią ukazuje się piękny widok na okolicę i całe ruiny. Dookoła zamku, na pofałdowanym terenie znajdował się ciekawy system ziemnych fortyfikacji, które niestety są jeszcze nie przebadane. Są to szańce artyleryjskie i ziemne basteje powstałe prawdopodobnie w końcu XVI wieku.
Do ciekawostek można zaliczyć że około roku 1580 na zamku rabsztyńskich znajdowała się niewielka hodowla lwów króla Stefana Batorego, który był zapalonym myśliwym i kochał zwierzęta. Musiał więc upodobać sobie ten zamek, bowiem egzotyczne zwierzaki trzymano dla króla jeszcze tylko w 3 miejscach: w Krakowie, pod Warszawą i na Litwie.
Z historią zamku związane są dwie legendy:
Pierwsza mówi o pięknej dziewicy imieniem Sobótka, która mieszkała wśród okolicznych skał. Gdy pewnego dnia w lesie obchodziła weselne gody ze swym narzeczonym echem, napadła na nich dzika horda zbójów. Sobótka pierwsza dobyła miecza i uderzyła na wroga. Razem z echem i swoimi rycerzami odparła atak. Dla uczczenia bohaterstwa Sobótki miejscowa ludność co roku rozpala w dzień św. Jana ogniska zwane sobótkami.
Druga legenda mówi że z okolicznych wsi uciekł niegdyś rój pszczół. Mieszkańcy wsi ruszyli za nimi i dotarli do resztek rabsztyńskiego zamku. Pszczoły obsiadły wierzchołek wzgórza, jednak nikt nie mógł się tam dostać ponieważ dostępu bronił czarodziejski kozioł z wielką brodą.

Więcej informacji o zamkach (nie tylko o tym ) znajdziesz na http://www.zamkipolskie.com/