wzdłuż północnej i wschodniej granicy

Piszę z drogi, więc głównie umieszczam opis przebytej trasy (i wrzucam trochę zdjęć). Opis sytuacji i miejsc umieszczę po powrocie. Zmieniem sposób opisu- ostatni dzień na górze). Italiciem umieszczam opisy nie moje zebrane gdieś indziej; Y oznacza rozjazd dróg; T - dojazd do drogi

17.05 (dzień ósmy)

droga 651 (ul. Suwalska) do Jurkiszki; Żyliny; Jędrzejów; Galwiecie zjazd z 651 we wsi,(@ pałac i park dworski); Pluszkiejmy, Dubeninki, od tego miejsca kilkakrotny zjazd do @mostów kolejowych (budowana przed I wojną światową linia z Chojnic na Litwę) , (Zawiszyn, Stańczyki) Żytkiejmy, (po drodze mijamy @ trójkąt PL-RU-LT) i jak czytamy z tablic dydaktycznych - BIEGUN ZIMNA ; Wiżajny (nocleg).

Dzisiaj trafił mi się jeden z zimniejszych dni na trasie, a tu jeszcze ten biegun zimna !

16.05 (dzień siódmy)

Wilczyny na skrzyzowaniu we wsi - w lewo; wjazd do lasu; 200m skręt w lewo; Y - prawa; X- prosto; 100m Y - prawa nitka; Y- lewa nitka (prosto); wyjazd z lasu; 250m Y- lewa nitka (wprost); 400m dojazd do lasu, Y - w lewo; wjazd do lasu; przecięcie Kanału Mazurskiego; na wprost; dojazd do Rydzówka mała; Guja ; T - w prawo (przez rzeczkę Rawda); 100m rozwidlenie - prawa nitka (wprost); dojazd do wsi Brzozowo; skrzyzowanie we wsi - w prawo; do T - w lewo; dojazd do wsi Prynowo; zakręt w prawo; 200m rozgałęzienie - lewa nitka; dojazd do trasy - 63; skręt w prawo (na Wegorzewo) (noclegi); przekraczamy Węgorapę; 800m Y - odjazd w lewo/prosto (zjezdżamy z 63, która skręca w prawo); Stulichy; (Jakunowo) Y - prawa; Pawłowo we wsi YT - w lewo (prosto); Sobiechy; Ołownik; przecinamy rzekę; Y (tuż za rzeczką) - prawo (kier. Dabrówka N.); Rososze; lasek; sześciokątna kostka; Dąbrówka Nowa; przecinamy Węgorapę; T(doj. do głównej) - lewo (kier. Zabrost W.); T - lewo (i od razu zakręt w prawo); przecinamy Węgorapę; za rzeką Y - w prawo (prosto); przecinamy Węgorapę; Mieduniszki Wielkie; na skrzyzowaniu we wsi - na wprost (chyba mniesza droga); znowu przecinamy Węgorapę;

Rapa (@ piramida); dojazd do głównej szosy, Y - prawo (wprost); Żabin; na wprost; Stary Żabin; T (400 m od granicy) - prawo; Jagiele Y - lewo (wzdłuż granicy); dojazd do samej granicy (100m); Obszarniki; za wsia Y - lewo; Użbale; Mażucie (100m od granicy); na wprost; Wiłkajcie (po lewej żwirownia); Bałupiany; Piękne Łąki; przecięcie (wiadukt) głównej drogi 65; ul. Cmentarna; dojazd do głównej- w prawo (ul. Mazurska); Gołdap (nocleg)

Jeden z absurdów. W Gołapie jest informacja turystyczna nieczyna !! w week-endy (tak jakby wszyscy nie wiedzie, że najwięcej wypadów turystycznych robi się w week-end'y)

15.05 (dzień szósty)

Rano mgła i mży. Koło 9 przejasnia się na tyle aby dojechac do Bartoszyc, do sklepu rowerowego. Na szczęście udaje mi się w Bezledach wsiąść z do autobusu (rower z tyłu w luku bagażowym). Dalej wszystko sprawnie. Wymiana opony (obiad) i w drogę (późno).

dojazd do wsi Szczurkowo; przy samej granicy; wyjazd ze wsi; za wsią w lewo (kier. Ostre Bardo); (tu wjeżdżamy na szlak rowerowy “Pogranicza” - Szczurkowo-Ostre Bardo-Stopki); wzdłuż granicy; Ostre Bardo; we wsi odjazd w prawo (kier. Sępopol); Stopki; Długa; Sępopol; przecinamy rzekę Łyna (ul. Długa); za kościołem kierunek ruchu (ul. Moniuszki potem ul. Mostowa); most; za mostem w lewo (kier. Dietrzychowo) (ul. Lipowa); na końcu miejscowości Y - w prawo (kier. Lwowiec 7,5km) (i kier. Romankowo - 2km); Romankowo; Lwowiec; Y- w prawo; (@) bociani kosciół; za kościołem droga w lewo; mostek; prosto; przejazd przez las; po wyjezdzie z lasu T - w prawo; po 250 m T - w prawo; 300m rozgałęzienie - lewa nitka (kierunek E); Sokielniki; lasek; T - w lewo (wieksza); Skandawa; na końcu wsi, za laskiem - w prawo (objazd lasku); przejazd przez tory kolejowe (obok stacja Skandawa); tuż za przejazdem T- w lewo; Frączkowo; dojazd do T (Kotki) - w lewo (główna droga); 30m zjazd w prawo (kostka); na rozwidleniu - lewo (prosto); rozwidlenie (T) - w lewo; po prawej zarosnięte jezioro; Arkity; T- w prawo; Mołtajny, skrzyżowanie - na wprost (lewo skos); dojazd do wsi Asuny; rozwdlenie - prawa nitka (lewa nitka - 700m do granicy z Rosją); przekraczamy rzeczkę Omęt; 400m rozwidlenie - w prawo (większą); lasek (po lewej); za laskiem w lewo; wies Swięty kamień; T (we wsi) - w prawo; dojazd do lasu (po prawej); Łęknica; Wilczyny.

Nocleg w gospodarstwie agroturystycznym Józefa Chrytoniuk - artysty plastyka

14.05 (dzień piąty)

jedziemy w lewo do jeziora; przecinamy rzeczkę; dojazd do wioski Jarzeń, na skrzyżowaniu w prawo; po 100m w lewo; po 600m droga przechodzi w szutr; dojazd do lasu, osady Matyty; litera T - w prawo; po 300m Y - lewa nitka; dojazd do asfaltu (przy granicy) T - w prawo; po 250 m na zakręcie drogi szukamy rozwidlenia z droga polna - w lewo (w polna drogę, trzymamy się granicy); dojazd do asfaltu, wieś Galiny, T (a własciwie skrzyzowanie) w lewo i od razu w prawo; wieżdżamy w las; (obok rezerwat Jezioro Martwe); lesne skrzyzowanie - prosto; 150m Y - lewa; do T z asfaltem - w prawo; po 600m Y - asfalt skręca ostro w prawo -, jedziemy prosto leśną drogą (do granicy); wyjeżdzamy z lasu; ostry skręt (250st) w prawo; pierwsze rozwidlenie - w lewo; po 500 m rozwidlenie - w lewo (znowu w stronę granicy); kolejne rozwidlenie - w lewo (wzdłuz granicy); wyjeżdżamy z lasu; na rozwidleniu - w lewo (mniejsza droga); objeżdżamy lasek (po lewej); na końcu kolejnego lasku droga skręca w prawo; po 500m na rozwidleniu - w lewo; przejeżdżamy lasek; dojeżdżamy do Żywkowo;

Żywkowo nazywane jest bocianią stolicą Polski (choć w dalszej trasie widziałem wieksze zageśzczenie bocianów), z racji tego, że w każdym gospodarstwie jest po 3 - 5 gniazd bocianich (na jednej stodole, aż 4)

na T w lewo; T (dojazd do szosy 511)- w prawo: po 100m. zjazd w lewo w drogę polną (kier. Grądzik 0,2); T - prawo; za jeziorem kończy się asfalt-droga polna; dojazd do osady Wężykowo, litera T (jest druga dochodząca droga) - w lewo; T - w lewo; po obu stronach żwirownia Warszkajty; rozwidlenie - w prawo (przez żwirownię); mijamy lasek (po prawej); rozwidlenie (a raczej zbieg dróg) - w prawo; dojeżdżamy do wiekszej T (zbieg) - w prawo; Piersele; na Y- w prawo w polną drogę i od razu między budynki (trzymamy kierunek na S); dojazd do asfaltu Solno, T - w lewo; dojazd do drogi krajowej 51, T - w prawo, Bezledy. Nocleg w Wola (2 km obok).

Niestety na samym końcu trasy rozczepia mi się opona, tak więc dalsza droga stoi pod znakiem zapytania

13.05 (dzień czwarty)

Po porannej kawie i pogawędzce z miłą gospodynią czas w drogę. Dzień jest znacznie zimniejszy i zwłaszcza czuć zimny wiatr (na szczęście nie pada - padało w nocy).

wyjazd z Ornety z rynku w prawo ul Mostowa; przecinamy rzeczkę Drwęca; rondo na wprost (kier. Pakosze); ul. Braniewska; (po lewej cmentarz); czarny szlak rowerowy (nr 4) - (obok nieczynne lotnisko po lewej),

Krzykały; po przecięciu rzeczki od razu w prawo; wjeżdżamy w las (N); jezioro Taftowo; na końcu jeziora Y - lewa; przecięcie asfaltowej szosy - prosto;

Wojnity; T - w prawo (E); (obok rezerwat Doliny Rzeki Wałszy); Jest to jeden z najstarszych rezerwatów na terenie Województwa Warmińsko-Mazurskiego. Dolina ta uznana została za rezerwat już w 1907 roku, Widziałem wcześniej mapki z czerwonym szlakiem biegnącym wzdłuż rzeczki, ale go nie ma. Można wjechać na mostek w Wojnitach i zapuścić się dalej pieszo, choc chaszcze n ie wygladały zbyt zachecająco - zwłaszcza pamietając o kleszczach).

dojazd T do 507- w lewo; tabliczka Pieniężno, niepozorne Y- zjazd w lewo w gorszą drogę, ul. Ornecka;

Pieniężno (są noclegi); Y- prawa ul. Szkolna; Y (znak dojazd do głównej) - lewo ul. Wolności; po lewej (@) ratusz, zamek i kosciół św Piotra i Pawła.

Niemiecka nazwa miasta ma swoje podłoże w pruskiej nazwie Malcekuke oznaczającej "czarci las", i została zaadaptowana przez osadników jako zbliżone fonetycznie "Mehlsack" - worek mąki. Osadnictwo mazurskie przyczyniło się do wytworzenia wersji spolszczonej nazwy - Melzak. Bezpośrednio po II wojnie światowej w użyciu była "przetłumaczona" nazwa polska Mąkowory, ale ostatecznie w 1946 miasto przemianowano na Pieniężno, upamiętniając osobę zamordowanego przez hitlerowców wydawcy i redaktora "Gazety Olsztyńskiej", Seweryna Pieniężnego. Pieniężny nie miał z miastem szczególnych powiązań.

Dalej drogą 510. I od razu czuc, że wieżdżamy w drogę kresową (nie dlatego, że w jakiś sposób odczuwamy kresy, ale że ta droga ma swój kres - nie jest "przelotowa"😉. Bardzo mało samochodów, pojawia się Straż Graniczna, a i napotkani ludzie mówia od razu "dzień dobry".

Lelkowo i Głębock (tu będzie kolejny nocleg). Jeszcze dojazd do granicy z Rosją (obwód kalingradzki) i koniec drogi na północ - teraz będzie na wschód. Przy powrocie do gospodarstwa agroturystycznego łapię gumę (aby była to pierwsza i ostatnia).

12.05 (dzień trzeci)

Ostróda - śliczne małe miasteczko, kilka jezior, start kanału Ostróda-Elblkąg i ładnie zrekonstruowany zamek krzyżacki (ponieważ tu już kiedyś byłem, nie rozwijam opisu),

kawałek szosy 7; skręt w prawo w 530 (kier. Nowe Miasto);

wjazd w piękne lasy mazurskie,
Szeląg; (po prawej jezioro Szeląg Wielki); Y - lewa (kier. Morąg, zjazd z 530);

Ruś (możliwość noclegów);

Zawroty; dojazd do głównej (527) - w lewo;

Bramka;

Silin;

Morąg (możliwość noclegów); rzut okiem na miasto (też tu już byłem)

wjazd do miasta rondo - 2 w prawo (ul. Sienkiewicza); T - w lewo (ul. Leśna); 1 w prawo ul. Puławskiego; przejazd kolejowy; T - w prawo (ul. Przemysłowa); za bazą Intertrans Y - polna w lewo; 200m Y - w lewo, T - w prawo; pod wiaduktem; 4-6 km dojazd do 528 w prawo; pierwszy zjazd z 528 w prawo i 50m w lewo; znowu dojazd do 528; (droga 528);

Warny;

Miłakowo;

Rycerzewo; przecinamy rzeczkę

Miałkówka;

Głodówka;

Ometa (nocleg, jak na razie nalepszy kier. Lidzark Warmiński, za wiaduktem, zjazdem na Sanktuarium w Krosnie - po lewej stronie)

Oraneta urzekła mnie swoimi starymi budowlami: ratusz, kościół sw. Jana Chrzciciela, budynki liceum, lesnictwa i szkoły zawodowej (umieszczam w galerii), a także Sanktuarium w pobliskim Krośnie (kopia św. Lipki)

Miejscowość została założona przez biskupa warmińskiego Eberharda z Nysy. Pierwszym sołtysem został krewny biskupa o imieniu Wilhelm. Orneta jako osada obsadzona niemieckimi osadnikami istniała z pewnością przed 1308 rokiem. Biskup warmiński nadał wsi prawa miejskie w roku 1313. Drugi zachowany do dzisiaj przywilej lokacyjny Ornety został wystawiony w roku 1359 przez kolejnego biskupa Jana Stryprocka. Orneta nosząca wówczas nazwę Wormeditten otrzymała 68 włók czynszowych oraz 40 włók zwolnionych z uiszczania powinności.

Przed 1350 roku rozpoczęto budowę kościoła pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty. Zamek biskupi został wzniesiony prawdopodobnie przed 1315 rokiem. W 1341 roku stał się siedzibą biskupa Hermana z Pragi. Po jego śmierci (1350) siedziba biskupia została przeniesiona do Lidzbarka Warmińskiego. Zamek włączono w obręb wzniesionych murów miejskich.

W okresie wojen między Polską a zakonem wzrósł ucisk fiskalny, który ostatecznie doprowadził do powstania antykrzyżackiej koalicji miast, tj. Związku Pruskiego. Do Związku przystąpiło również Orneta. W mieście odbył się zjazd rycerstwa i miast warmińskich (21-22 stycznia 1454). W lipcu 1460 roku w Ornecie osiadł nowy biskup Paweł Legendorf, który doprowadził do porozumienia między miastem a Zakonem. Orneta została jednak opanowana przez wojska Związku Pruskiego, a biskup przeniósł się do Lidzbarka Warmińskiego. Ostatecznie na mocy traktatu pokojowego z 1466 roku Warmia została przyłączona do Królestwa Polskiego.

W czasie kolejnej wojny między Polską a Zakonem Orneta był oblegana przez samego Albrechta Hohenzollerna (listopad 1520), który ostatecznie zajął miasto. Konflikt zakończony w 1525 roku wyniszczył i zubożył Ornetę. Kolejne trudne doświadczenia spadły na miasto w okresie wojen polsko-szwedzkich. w 1626 roku władze miejskie postanowiły poddać się bez walki wojsku szwedzkiemu. Na miasto nałożona została ogromna kontrybucja. Jednak w tym samym roku, 17 listopada, miasto odbili Polacy. W 1627 roku Orneta została ponownie zajęta przez Szwedów, którzy nałożyli kolejną kontrybucję, pustosząc jednocześnie całe miasto. Dwa lata później wojska szwedzkie opuściły miejscowość. Nowy cios zadała miastu kolejna wojna polsko-szwedzka, która całkowicie je wyniszczyła. Szwedzi opuścili Warmię dopiero w 1709 roku. Miasto szczęśliwie ominęławielka epidemia dżumy, ale sroga zima z 1708 roku zniszczyła plony, doprowadzając do klęski głodu.

W latach 1757-1764 na Warmii stacjonowali Rosjanie, a Orneta po raz kolejny została skazana została na rekwizycje, kontrybucje i podatkowy ucisk.

W 1768 roku na Warmii założono stałą pocztę, a w Ornecie utworzono pocztową stację rozdzielczą. W 1772 roku miasto zostało włączone do powiatu braniewskiego. Utworzono gminę ewangelicką. Od 1773 roku miejscowość nabrała charakterumiasta garnizonowego. W Ornecie przebywał przez pewien czas szwadron dragonów, szwadron Bośniaków, kompanie piechoty. Na początku stycznia 1807 roku w mieście pojawili się Francuzi. Ich pobyt wiązał się z przymusem wypłacenia kontrybucji pieniężnej. Na początku lutego przez Ornetę przemaszerowało 16 tys. żołnierzy marszałka Michela Neya. Od tego momentu miasto naprzemiennie nawiedzali Francuzi lub Rosjanie doprowadzający mieszkańców do ruiny.

Wiek XIX to również okres częstych i dotkliwych pożarów niszczących miejskie zabudowanie gospodarcze i mieszkalne. W 1850 roku pożar pozbawił dachu nad głową 1072 osoby. W 1888 roku utworzono w mieście ochotniczą straż pożarną.

W 1800 roku w mieście osiedlili się Żydzi. W 1806 roku założono cmentarz, a w 1848 roku wzniesiono synagogę. W 1871 roku miejscowa diaspora liczyła 174 osoby i z każdym rokiem ulegała zmniejszeniu. W 1933 roku Orneta była zamieszkana przez 45 osób wyznania mojżeszowego.

11.05 (dzień drugi)

wyjazd drogą 542; 2km dojazd do lasu, Y- lewa (kier.-Lubawa, zjazd z głównej);

Krajewo; Y - prawa (mniejsza, kier - Fiugajki 0,9);

Fiugajki;

Tułodziad; skrzyzowanie z 537, na wprost (lewy uskok);

wjazd na szlak rowerowy (niebieski)

Dylewo; Y- lewa; (do wsi); (@) gotycki kościół, cmentarz ewangelicki oraz pozostałość po zespole pałacowo - parkowym;
3 szlaki w Parku Krajobrazowym Wzgórz Dylewskich

Obejmuje najwyższą część Garbu Lubawskiego. Jest to jeden z najbardziej urozmaiconych pod względem morfologicznym obszarów Pojezierza Mazurskiego. Obok Wieżycy i Wzgórz Szeskich należy do najwyższych wzniesień polskich pojezierzy.

+ Rezerwat Jezioro Francuskie;

Legenda głosi, że swoją nazwę jezioro przyjęło po mściwym mordzie na 17 żołnierzach francuskich walczących w kampanii napoleońskiej. Podobno dopuścili się oni gwałtu na mieszkankach pobliskiego Pietrzwałdu. Chłopi w odwecie za okrutne czyny utopili żołnierzy właśnie w tym jeziorze. Wieś w rezultacie spacyfikowano, a chłopów stracono.

Pietrzwałd (@) drewniany barokowy kościół; we wsi, za skrzyżowaniem, Y (niepozorna droga w prawo, przy kapliczce, przed lekkim skrętem głównej w lewo);

W 1363 roku Winrich von Kniprode nadał niejakiemu Glabocie i Günterowi oraz sołtysowi Piotrowi 60 łanów w Pietrzwałdzie. W roku 1366 otrzymali oni potwierdzenie nadania własności. W 1453 roku do Związku Pruskiego przystąpili pruscy właściciele majątku. W 1591 roku bez zgody księcia wybudowano kościół. W celu uzyskania zgody na założenie parafii wolni kmiecie udali się do Królewca. Starosta jednak nie wyraził zgody, a za nieposłuszeństwo osadził w więzieniu 12 kmieci. Mieszkańcom Pietrzwałdu pozwolono jednak utrzymać na posadzie nauczyciela szkoły wyznaniowej, który wygłaszał również kazania i udzielał ostatniej posługi zmarłym. W 1621 roku w Pietrzwałdzie mieszkali wyłącznie Polacy. W 1640 roku geometra Stefan Dombrowski otrzymał nadanie ziemskie w Pietrzwałdzie z prawem warzenia piwa i spirytusu. Na początku XVIII wieku wybudowano nowy drewniany kościół.

Pobórze; Jankowiec, Y- prawa; Rudno, Y - lewa (N); T- lewo, prawo (prawie na wprost);

Ornowo , we wsi wąski Y (z kapliczką)- prawa polna; T - lewa; Lesiak Ostródzki; dojazd do Kajkowa (lepszy nocleg niż w Ostródzie)

10.05 (po głosowaniu)

Pierwszy etap trasy Koleją Mazowiecką Warszawa Płudy - Działdowo

start rowerem Działdowo PKP; (w prawo) ul. Mari Curie; 4 w lewo ul. Pocztowa; 1 w prawo - Dąbrowszczaków; (@) kościół Podwyższenia Krzysza sw.; dalej (@) ratusz; za ratuszem w lewo w pl. Mickiewicza; na wprost Zamkowa; dojazd do (@) Zamku krzyżackiego; T - w lewo ul. Męczenników (droga 544 potem 542);
Burkat, (@) kościół); 1,5 km X w lewo (kier. Nowe Miasto);

Niestoja; po lewej lasek, tory;

Turza Wielka ; we wsi skrzyżowanie (główna w lewo) - jedziemy na wprost; przecinamy strumyczek; przejeżdżamy tunelem drogą polną i wjeżdżamy na czerwony szlak.

Myślęta, T (z główną) - w prawo (538); za wsią odjazd w lewo (kier. 7 Brzeźno) ; po prawej lasek; przez las;

Grzybiny Małe, Grzybiny (sk.sp) w lewo (główna); po lewej jeziorko; przed wjazdem do wsi (Brzeźno Mazurskie) asfalt skręca w prawo- jedziemy prosto; dojazd do głównej (542), w nią w lewo;

Dąbrówno -nocleg

Dąbrówno było najwcześniej skolonizowanym obszarem na terenie Mazur. Zostało założone na dawnej pruskiej ziemi sasińskiej. W 1316 roku w miejscowym zamku urzędował rycerz krzyżacki Beringer von Meldungen. Zamek został zbudowany przez Krzyżaków w 1319 roku. Przez Dąbrówno w tamtym czasie prowadził szlak handlowy od Gdańska i Elblągaprzez Ostródę i Działdowo na Mazowsze. Od roku 1325 miasto było siedzibą wójtów krzyżackich. W lipcu 1410 roku na dwa dni przed bitwą grunwaldzką miasto zostało zdobyte i podpalone przez wojska Władysława Jagiełły, a sama bitwa na polach grunwaldzkich rozegrała się w odległości zaledwie 8 km od Dąbrówna. W 1444 roku Dąbrówno poparło Związek Pruski w przygotowaniach do walki przeciw zakonowi. Po pokoju toruńskim w 1466 roku nadal należało do Prus Zakonnych, a od 1525 do 1657 roku wchodziło w skład lennych Prus Książęcych. Po zakończeniu wojny trzynastoletniej do Dąbrówna i okolic zaczęli licznie przybywać osadnicy z Mazowsza. Po 1525 roku Dąbrówno należało do rodów magnackich: Gablentzów, Oelsnitzów i najdłużej (1572–1831) do Finck von Finckensteinów. W latach 1548–1564 w Dąbrównie przebywali również bracia czescy. W 1656 roku miasto zostało spalone w czasie najazdu tatarskiego. W 1789 roku Dąbrówno składało się ze 139 domów, w 1910 roku liczyło 151 budynków mieszkalnych i 363 budynki gospodarskie. W 1807 roku w mieście stacjonowały wojska francuskie, którymi dowodził marszałek Michał Ney. Pobyt Francuzów Dąbrówno odczuło dotkliwie. Na mieszkańców miasta i okolicznych miejscowości spadł bowiem ciężar utrzymania wojska. Od 1831 roku miasto było dziedzicznym starostwem. W 1825 roku w Dąbrównie mieszkało 740 Polaków i 431 Niemców, zaś w 1837 roku - 465 Polaków i 658 Niemców. W końcu sierpnia 1914 roku w okolicach Dąbrówna (Osiekowo-Stębark-Olsztynek) rozegrała się bitwa (tzw. I bitwa mazurska), która doprowadziła do rozbicia Armii Rosyjskiej. Na cmentarzu rzymskokatolickim (lokalizacja nieustalona) pochowano dwóch żołnierzy niemieckich poległych w czasie I wojny światowej. W 1945 roku miasto było zniszczone w 85%, liczba mieszkańców wynosiła zaledwie 427 osób. W 1946 roku Dąbrówno utraciło prawa miejskie.