Gdynia
Z dziennika podróży Michała - dzień piąty zwiedzamy Gdynię:
Zaopatrzeni w karty turysty podróżujemy po Trójmieście Szybką Koleją Miejską. Dojeżdżamy do stacji Gdynia Główna i spacerkiem udajemy się w kierunku Skweru Kościuszki mijając pomnik Eugeniusza Kwiatkowskiego – budowniczego portu Gdynia. Ale najpierw parę słów o Gdyni:
„Prawa miejskie Gdynia uzyskała 10 lutego 1926 r. Po przewrocie majowym prezydent Ignacy Mościcki zarekomendował Eugeniusza Kwiatkowskiego na stanowisko ministra przemysłu i handlu w rządzie Kazimierza Bartla. Piastował ważne funkcje. Stał się szeroko znany, jako autor koncepcji rozwoju handlu morskiego i budowniczy portu w Gdyni. Impulsem do rozwoju miasta była budowa portu, który powstał w celu zapewnienia Polsce dostępu do morskich szlaków i bazy marynarki wojennej wobec niepewnej sytuacji w Wolnym Mieście Gdańsk. Szybki napływ ludności i dynamiczny rozwój portu sprawiły, że w ciągu kilkunastu lat po nadaniu praw miejskich Gdynia ze wsi rybackiej przekształciła się w miasto zamieszkane w 1939 r. przez 127 tys. osób.”
Spacerując po Skwerze Kościuszki mijamy pomniki upamiętniające heroizm i walkę marynarzy, ludzi morza zołnierzom i wszystkim którzy walczyli i polegli za wolność Ojczyzny w walkach na lądzie, morzu i w powietrzu na wielu frontach II Wojny Światowej .
Przy nabrzeżu cumują zabytkowe okręty i statki żeglarskie. Wchodzimy na pokład polskiego niszczyciela ORP Błyskawica i zwiedzamy go. Załoga zapoznaje nas z historią i heroiczną walką okrętu.
„Błyskawica jest jednym z najpiękniejszych okrętów w swojej klasie. Ten polski niszczyciel zbudowano 1935-36 w Wielkiej Brytanii (wyporność 2145/3380 t, prędkość 39 węzłów, 8 dział 102 mm). W 1937 r. pierwszy raz wpłynęła do Gdyni i do rozpoczecia wojny była w służbie Polskiej Marynarki Wojennej. 30 VIII 1939 okret skierowano do Wielkiej Brytanii. Wraz z bliźniaczym 'Gromem' była dumą Małej Floty.
Jej załoga walczyła dzielnie na morzu Północnym i Śródziemnym, na Atlantyku, Kanale La Manche i w Zatoce Biskajskiej. Okret podczas wojny zniszczył 2 niszczyciele i 2 eskortowce, uszkodził 3 okręty podwodne, zestrzelił 3 samoloty nieprzyjacielskie.
Od 1976 roku - muzeum, jedno z nielicznych obok AURORY, WAZY czy VICTORY. Oprócz uzbrojenia widocznego na pokładzie, można poznać w jej wnętrzu tradycje Polskiej Marynarki Wojennej.”
A następnie zwiedzamy najsłynniejszy polski żaglowiec - Dar Pomorza
„27 maja 1983 r. "Dar Pomorza", jeden z najpiękniejszych zachowanych żaglowców na świecie, rozpoczął nowy etap swojej historii jako statek-muzeum, stając się sui generis pomnikiem i symbolem tradycji i dążeń morskich Polaków.
Zwiedzanie rozpoczynamy od wystawy opowiadającej o jego historii, a następnie zwiedzamy międzypokład (gdzie mieszkali praktykanci), maszynownię, magazyn żagli, mesę oficerską, salon komendanta, kabinę nawigacyjną, kuchnię oraz górne pokłady.
"Biała fregata", od 70 lat nieodłącznie związana z Gdynią, została zbudowana w roku 1909 w stoczni Blohm-Voss w Hamburgu, jako statek szkolny niemieckiej marynarki handlowej.
Wodowana 18 września 1909 r. otrzymała nazwę "Prinzess Eitel Friedrich".
Służbę rozpoczęła 6 kwietnia 1910 r., wychodząc w dziewiczy rejs do Christiansand i Antwerpii.
Po klęsce Niemiec w I Wojnie Światowej, w roku 1919, przejęli statek Francuzi, przeprowadzając go do portu Saint Nazaire. W roku 1926 otrzymał nowa nazwę "Colbert" i miał zastąpić francuski żaglowiec szkolny "Richelieu" (plan ten nie doczekał się realizacji).
W roku 1927 fregata przeszła na własność barona de Foreste, który zamierzał przekształcić ją w jacht oceaniczny, ale i ten pomysł nie został urzeczywistniony.
W roku 1929 statek został zakupiony z datków społecznych przez Pomorski Komitet Floty Narodowej za sumę 7000 funtów szterlingów. Miał zastąpić wysłużony już bark szkolny "Lwów".
Fregata otrzymała wówczas kolejną nazwę "Dar Pomorza", dla upamiętnienia ofiarności pomorskiego społeczeństwa. 19 czerwca 1930 r. "Dar Pomorza" po raz pierwszy stanął na gdyńskiej redzie. 13 lipca miała miejsce podniosła uroczystość, w czasie której ks. biskup St. Okoniewski poświęcił statek i jego banderę.
Przekazany Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni będzie odtąd drugą (po "Lwowie"😉 "kolebką nawigatorów".
W ciągu 51 lat służby dla Polskiej Marynarki Handlowej, odbył 102 rejsy szkolne, przebywając pół miliona mil morskich. Na jego pokładzie przeszkolono 13 384 słuchaczy Szkoły Morskiej. W dziennikach okrętowych zapisano m. in. przejście przez równik (22 XI 1931 ), podróż dookoła Świata w latach 1934-1935, opłynięcie "groźnego przylądka Horn" (01 III 1937). W czasie II Wojny Światowej internowany przez Szwedów, od 1 1X 1939 do 21 X 1945 stał w Sztokholmie. Do Gdyni wrócił 24 X 1945 r. i wkrótce wznowił służbę jako statek szkolny Państwowej Szkoły Morskiej. Dwukrotnie wygrał Operation Sail; w roku 1980 zdobył "Cutty Sark Trophy". Czołowe pozycje w regatach zajmował w latach 1974, 1976 i 1978.
Ostatni rejs odbył we wrześniu 1981 r. pod dowództwem kpt. ż. w. Tadeusza Olechnowicza - do fińskiego portu Kotka. 4 sierpnia 1982 r. formalnie wycofano "Dar Pomorza" ze służby - w tym samym czasie podniesiono banderę na jego następcy, "Darze Młodzieży", zaprojektowanym i zbudowanym w Gdańsku.
16 listopada 1982 r. "Dar Pomorza" został przekazany CMM. Podstawowe dane techniczne: długość z bukszprytem - 91 m, szerokość - 12, 6 m, zanurzenie 5, 7 m. 1561 BRT. 2 pokłady, 28 osób załogi, 150-200 uczniów-praktykantów. Prędkość pod żaglami: średnio 5 węzłów, największa osiągnięta 17 węzłów.”
Po zwiedzeniu żaglowca siedząc na ławce na Skwerze Kościuszki zachwycamy się wspaniałymi widokami na zatokę i miasto. Niedaleko od skweru dumnie prezentuje się „Gdyński Sea Tower.”
Kierujemy się teraz do Akwarium Gdyńskiego:
„Akwarium Gdyńskie jest ogrodem zoologicznym, prezentującym największa w Polsce kolekcję zwierząt wodnych (ponad 1500 zwierząt z ok. 180 gatunków z różnych rejonów świata). Głównym celem placówki jest popularyzacja nauki o morzu poprzez działalność ekspozycyjną i edukacyjną. Ciekawi podwodnego świata zobaczą tu różnokolorowe ryby morskie: pławikoniki, błazenki, skrzydlice oraz morskie bezkręgowce: ukwiały, koralowce. W Akwarium Gdyńskim znajdują się również zwierzęta żyjące na pograniczu dwóch środowisk: wodnego i lądowego. Okazy te można odnaleźć w najnowszej, ekspozycyjnej części budynku, którą zamieszkują najcięższe węże świata - anakondy zielone, jaszczurki agamy, groźny żółwiak chiński i poskoczki mułowe.”
W drogę powrotną udajemy się do stacji SKM i jedziemy do Gdańska – Oliwy.
Michał Krajnik
