ZAMKI ZIEMII ŁÓDZKIEJ
1 DZIEŃ
Piotrków Trybunalski - zamek królewski
Zamek, a właściwie wieża mieszkalna powstała z fundacji Zygmunta I Starego w latach 1512-19. Ulokowano ją na kopcu na kopcu ziemnym otoczonym fosą, na wschodnim przedmieściu Piotrkowa Trybunalskiego, zwanym Wielką Wsią, za rzeką Strawą. Dwupiętrową wieżę wzniesiono na planie prostokąta o wymiarach 18x19,7 m. Zbudowana została z cegły na kamiennych fundamentach. Górne kondygnacje miały charakter mieszkalno-reprezentacyjny, a parter, gospodarczy. Po śmierci fundatora zamek utracił swe funkcje reprezentacyjne stając się miejscem sejmów, a potem urzędu grodzkiego.
W 1657 toku został zniszczony przez Szwedów i następnie odbudowany. W 1869 roku rozebrano drugie piętro i przekształcono go na cerkiew. W latach 1924-25 przeprowadzono pierwszą renowację, a w latach 1964-72 nastąpiła całkowita odbudowa. Przywrócono drugie piętro, a cały budynek przykryto czterospadowym dachem. Obecnie w zamku mieści się Muzeum Okręgowe.
Piotrków Trybunalski jest położony 32 km na południe od Łodzi przy drodze nr.1. Zamek- wieża znajduje się we wschodniej części miasta.
Byki – zamek Bykowskich
Nie wiadomo jak dokładnie wyglądał pierwotny zamek, który został wzniesiony prawdopodobnie w XV wieku ród Jaxa-Bykowskich herbu Gryf. W roku 1604 zamek został przebudowany przez wojewodę sieradzkiego Jana Stanisława Bykowskiego na rezydencję w stylu późnorenesansowym. Z dawnego założenia obronnego pozostały dwie baszty; północna, ośmiokątna i południowa, kwadratowa przypuszczalnie mieszcząca niegdyś kaplicę. Budowla, piętrowa, założona na planie wydłużonego prostokąta zbudowana z cegły na osi północ południe.
W części środkowej, zarówno w skrzydle zachodnim jak i wschodnim znajduje się dwupiętrowy ryzalit bramny. Z obu stron w ryzalicie umieszczono reprezentacyjne portale bramne.
Na początku XVIII wieku zamek przeszedł w ręce rodu Wężyków, którzy prawdopodobnie w nim nie mieszkali w związku z czym powoli popadł w ruinę. W 1847 nowi właściciele, Jeziorańscy częściowo odbudowali zrujnowaną rezydencję. W czasie I wojny światowej zamek został zdewastowany przez stacjonujące w nim wojska niemieckie.
Po II wojnie światowej częściowo zawalona budowla przeszła na własność państwa i po odbudowie w latach 1959-64 mieściła Technikum Rolnicze. Od roku 1980 zamek jest siedzibą Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Byki, obecnie dzielnica Piotrkowa Trybunalskiego leżą w północnej części miasta niedaleko drogi Katowice-Warszawa, po jej prawej stronie.
Opoczno - zamek starościański
Lokację Opoczna przeprowadził prawdopodobnie na początku swych rządów król Kazimierz Wielki. Jak informują Jan z Czarnkowa i Jan Długosz, nowe miasto zostało ufortyfikowane i zapewne jednocześnie z budową murów obronnych w latach 1360-65 wzniesiono w ich południowym narożniku zamek, który pełnił funkcję ośrodka administracji państwowej. Źródła pisane nie zawierają informacji na temat wyglądu zamku. Jak wynika z planu wykonanego w 1820 roku, budowla miała układ regularny, zbliżony do prostokąta. Według lustracji z 1620 roku, opisującej stan budynków, w zamku znajdowało się kilka pokojów, kancelaria grodzka, mieszkanie burgrabiego, oraz wieża szlachecka. Zamek został zniszczony przez Szwedów w 1655 roku. Odbudowano go dopiero w 1874 roku na planie litery L , wykorzystując stare fundamenty, jednakże w całkowicie nowej formie. W latach 20-tych XX wieku nastąpiła kolejna przebudowa wg. projektu arch. Majewskiego, w wyniku której zamek uzyskał neorenesansowy wygląd. Obecnie w zamku mieści się Muzeum Regionalne.
Opoczno położone jest 60 km na wschód od Radomia przy drodze nr.12 do Piotrkowa Trybunalskiego. Zamek znajduje się w centrum miasta.
Drzewica - ruiny zamku Drzewickich
Pierwotną siedzibą Drzewickich herbu Ciołek był murowany dwór obronny wzniesiony u schyłku późnego średniowiecza. W latach 1527-35 nastąpiła przebudowa średniowiecznego dworu na renesansowy zamek przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Macieja Drzewickiego. Warownię wzniesiono z miejscowego piaskowca z dodatkiem cegły, na planie prostokąta o wymiarach 37x43 m. W narożach umieszczono kwadratowe wieże, ustawione ukośnie
do skrzydeł budynku. Wieże w dolnych kondygnacjach wyposażono w strzelnice kluczowe. Wieżę północno-wschodnią, nieco wyższą od pozostałych, wzmocniono dwiema narożnymi skarpami. W wieży tej znajdowała się brama wjazdowa i furta dla pieszych. Główny dom mieszkalny zbudowano wzdłuż zachodniej kurtyny muru obronnego. Była to podpiwniczona, dwupiętrowa budowla, mieszcząca po
cztery izby na każdej kondygnacji. Od strony dziedzińca przylegały do fasady budynku dwa wieżowe ryzality. W kurtynie wschodniej wzniesiono wysuniętą nieco z lica murów trzykondygnacyjną budowlę o przeznaczeniu gospodarczym, w której na początku XIX wieku umieszczono kaplicę. Pozostałe odcinki obwodu stanowił wysoki mur obronny z gankiem straży i strzelnicami. Całość założenia była otoczona fosą,
zasilaną w wodę z rzeki Drzewiczki. W XVIII wieku zamek znajdował się w rękach Sołtyków, a później Szaniawskich. Upadek obronnej rezydencji nastąpił po pożarze w 1814 roku. W latach 1948-49 i 1985-86 przeprowadzono badania archeologiczne i mury poddano konserwacji. Obecnie zachowane mury obwodowe i wieże stoją zamknięte na głucho i można je oglądać tylko z zewnątrz.
Drzewica jest położona ok. 15 km na północny-wschód od Opoczna, przy drodze nr.728 z Końskich do Nowego Miasta nad Pilicą. Ruiny zamku znajdują się w południowej części wsi, przy skrzyżowaniu ulic Sikorskiego i Kolejowej.
2 DZIEŃ
Inowłódź – zamek królewski
Obronny zamek w Inowłodzu był jedną z blisko pięćdziesięciu murowanych warowni, zbudowanych za życia i panowania Kazimierza Wielkiego. Wystawiony w latach 1356-1366 pełnić miał powinność lokalnej siedziby władzy monarszej i punktu militarnego chroniącego granicę Polski z państewkiem książąt mazowieckich, pobliski bród oraz komorę celną na szlaku handlowym, przekraczającym w tym miejscu Pilicę. W okresie między 1387 a 1390 zamek, w zamian za pożyczone królowi fundusze, przeszedł na własność braci Jana i Abrahama Niemirów (Niemierza) Nowodworskich herbu Nałęcz , ale już w roku 1393 król Władysław Jagiełło wykupił go z zastawu i kilka lat później sfinansował prace, polegające na powiększeniu jego powierzchni użytkowej i mieszkalnej. Jagiełło budował dla siebie, bowiem podczas swego 48-letniego panowania gościł w Inowłodzu co najmniej sześć razy. Świadczy to o dużym wówczas znaczeniu kazimierzowskiego gmachu i jego znacznych względach u monarchy, który pod koniec życia zainstalował tutaj starostwo z Piotrem ze Strykowa jako pierwszym stanowionym lokalnym starostą królewskim.
W 1458 warownia ponownie przeszła w prywatną dzierżawę - tym razem w zamian za pożyczone Kazimierzowi Jagiellończykowi 1000 florenów zasiedlił ją wojewoda mazowiecki Wincenty z Giżyc. Po Wincentym na zamku mieszkali Leżajscy herbu Nałęcz, od których w 1515 odkupili go: biskup wrocławski Mikołaj oraz kasztelan radomski Andrzej Drzewieccy. Wkrótce po tej transakcji gmach spłonął i przez kilka następnych lat stał uszkodzony. Rozpoczęta po 1519 roku odbudowa połączona była z gruntownym przemodelowaniem całej konstrukcji, zmianą usytuowania bramy i przeformowaniem podziałów wewnętrznych. Dalsze prace budowlane (także prowadzone przez Drzewieckich) miały miejsce po roku 1563 - nie zmieniono jednak bryły zniszczonego przez kolejny pożar założenia, ograniczając się jedynie do przebudowy zespołu bramnego i prac przy wnętrzach części mieszkalnej.
Do czasów nam współczesnych zachowały się odsłonięte w latach 80-ych i częściowo uczytelnione przy zastosowaniu miejscowego piaskowca szczątki w postaci pełnego obwodu ścian zewnętrznych o wysokości do dwóch-trzech metrów, fragmentów podziałów wewnętrznych i fundamentów ośmiobocznej wieży, przy czym część pomieszczeń jest dziś całkowicie zasypana ziemią. Pomimo znacznej dekapitalizacji murów obszar zamkowy jest bardzo dobrze utrzymany - teren ogrodzono, postawiono ławeczki i bramę powitalną, a na zainteresowanych czeka gablotka prezentująca rys historyczny i rekonstrukcje. Duże brawa dla miejscowych urzędników i wszystkich tych, którym się chciało. Wstęp do ruin wolny.
Inowłódź położony jest przy skrzyżowaniu dróg prowadzących z Opoczna do Rawy Mazowieckiej oraz z Łodzi do Radomia, 6 km od ośrodka przygotowań olimpijskich w Spale. Dojazd autobusami PKS z Tomaszowa Mazowieckiego, Opoczna, Rawy oraz Nowego Miasta. Ruina znajduje się przy łąkach, około 300 metrów na zachód od trasy na Opoczno, przy której stoi drogowskaz, kierujący drogą gruntową bezpośrednio do zamku.
Rawa Mazowiecka - zamek książęcy
Budowę murowanego zamku w Rawie Mazowieckiej łączy się z księciem mazowieckim Siemowitem IV. Warownia została zbudowana pod koniec XIV wieku, na niewielkim wzniesieniu w widłach rzek Rawki i Rylskiej. Budowlę wzniesiono na planie czworoboku o wymiarach 64x66 m. Wzdłuż kurtyny północnej stał piętrowy, główny dom mieszkalny, zaś czworoboczna wieża bramna , poprzedzona przedbramiem, znajdowała się w osi kurtyny południowej. W południowo-zachodnim narożniku ulokowano ośmioboczną wieżę główną. W 1507 roku miasto i zamek zostały zniszczone przez pożar, a w latach 1509-19 je odbudowano. W XVI wieku warownia była jedną z potężniejszych twierdz, dlatego przechowywano w niej pieniądze, którymi opłacano wojsko.
W XVII wieku zamek uległ zniszczeniu w czasie najazdu szwedzkiego. W XVIII wieku był już ruiną, mimo przeprowadzonej restauracji przez starostę F. Lanckorońskiego na zlecenie sejmu. W 1794 został opuszczony i częściowo rozebrany na cegłę z polecenia Prusaków. Pozostała tylko ośmioboczna wieża, uszkodzona uderzeniem pioruna w 1859 roku. W latach 1954-58 przeprowadzono prace konserwatorskie, w trakcie których odbudowano wieżę i przyległy do niej narożnik murów obwodowych z krytymi drewnianymi gankami. Obecnie w wieży znajduje się muzeum.
Rawa Mazowiecka jest położona 54 km na południowy-zachód od Warszawy, przy drodze nr 8 do Piotrkowa Trybunalskiego. Zamek znajduje się we wschodniej części miasta.
Łowicz - zamek biskupi
Zamek w Łowiczu został zbudowany w pierwszej połowie XIV wieku przez arcybiskupa Jarosława Bogorię Skotnickiego. Ceglane założenie składało się czworoboku murów obwodowych 35x35m. i wysuniętej z lica wschodniego kwadratowej wieży bramnej. Zabudowę dziedzińca stanowiły dwa domy, północny i południowy. Całość byłą otoczona murem zewnętrznym oraz fosą. Pierwsza przebudowa miała miejsce na początku XVI wieku za Jana Łaskiego, a w drugiej połowie XVI wieku przebudowy dokonane przez Mikołaja Dzierzgowskiego, Jakuba Uchańskiego i Stanisława Karnkowskiego miały charakter renesansowy.
Okres renesansowej świetności założenia zamknęły inwestycje Macieja Łubieńskiego w 1645 roku. Zamek miał jeszcze wtedy znaczenie militarne, lecz 4.09 1655 poddał się Szwedom, którzy otoczyli warownię systemem bastionowym. Zamek przechodził z rąk do rąk i po wojnach szwedzkich zniszczony nie nadawał się do zamieszkania, wobec czego arcybiskupi rozpoczęli jego remont. Warownia została ostatecznie zniszczona w czasach konfederacji barskiej. Po konfiskacie dóbr kościelnych obiekt stał się własnością rządową i uległ całkowitej dewastacji, a potem rozbiórce. Obecnie to nieregularny pagórek ze słabo widocznymi pozostałościami ceglanych murów. W 1993 zamek stał się własnością prywatną. Zamiarem nowego właściciela jest utworzenie lapidarium.
Łowicz jest położony 73 km na zachód od Warszawy przy drodze nr.2 do Poznania. Ruiny znajdują się na zachód od miasta, wśród podmokłych łąk nad Bzurą. Po minięciu miasta należy skręcić w lewo na Łódź i po ok 500 m po prawej stronie widać ruiny.
Oporów - zamek szlachecki
Zamek w Oporowie ufundował prawdopodobnie przed rokiem 1418, Mikołaj Oporowski, wojewoda łęczycki, choć Jan Długosz jako fundatora wymienia jego syna Władysława, biskupa włocławskiego i arcybiskupa gnieźnieńskiego. Warownia zbudowana z cegły na fundamentach z kamieni eratycznych. na planie prostokąta o wymiarach 25x30 m, znajduje się na niewielkim wzniesieniu okolonym fosą.
Składa się ona z domu południowego, czworobocznej wieży i przelotu bramnego od strony zachodniej, północnego i wschodniego muru kurtynowego, w osi którego wznosi się wieża z kaplicą. Wewnątrz zabudowy znajduje się mały dziedziniec o wymiarach 15x20 m. Do XVII wieku, kiedy właścicielami zostali Tarnowscy, miasto z zamkiem stanowiło centrum klucza Oporowskich herbu Sulima. W 1657 roku zamek został spalony przez Szwedów.
Po Tarnowskich zamkiem władali, Sołłohubowie, za czasów których zyskał on barokowy wystrój, a po nich Korzeniowscy, Pociejowie, rodzina Orsettich i Karscy. Liczne przebudowy, głównie z XVII-XIX wieku w niewielkim stopniu zmieniły późnośredniowieczny charakter zamku. Jego wygląd obecny jest wynikiem remontu i regotyzacji przeprowadzanej od lat 50 XX wieku. W zamku mieści się muzeum zabytkowych wnętrz.
Oporów jest położony ok 14 km na wschód od Kutna w kierunku na Żychlin. Zamek znajduje się w centrum miejscowości.
Łęczyca - zamek królewski
Zamek w Łęczycy powstał w XIV wieku za panowania Kazimierza Wielkiego. Założenie na planie zbliżonym do prostokąta zbudowano z cegły na kamiennych fundamentach. W południowo-wschodnim narożniku stoi wysoka wieża na dole kwadratowa, a u góry ośmiokątna. Wysunięta z lica muru wieża bramna wjazdowa znajduje się w kurtynie zachodniej. Od bramy do narożnika północno - zachodniego stoi tzw. nowy dom. Wzdłuż kurtyny wschodniej wzniesiono dwukondygnacyjny dom zwany prochownią.
Warownia była rezydencją królewską, a po przebudowie w XVI wieku przez starostę Jana Lutomirskiego stał się siedzibą starościńską. W XVII wieku został spustoszony przez Szwedów chylił się ku upadkowi, choć jeszcze w XVIII wieku był użytkowany. Zniszczony obiekt w drugiej połowie XIX wieku był traktowany jako darmowy magazyn budowlany. Po II wojnie światowej zamek został odbudowany i obecnie stanowi siedzibę Muzeum Ziemi Łęczyckiej.
Łęczyca jest położona 28 km na północ od Łodzi przy drodze nr.1. Zamek znajduje się w centrum miasta przy samej szosie.
3 DZIEŃ
Besiekiery – zamek rycerski
Budowniczym zamku w Besiekierach był prawdopodobnie stolnik brzeski Mikołaj Sokołowski lub Wojciech Sokołowski. Dokładna data rozpoczęcia budowy nie jest znana i przyjmuje się początek XVI wieku. Zamek wzniesiono na planie czworoboku o wymiarach 38x40 z cegły na fundamentach z kamienia polnego. Od strony południowej zbudowano wysunięty na zewnątrz kwadratowy budynek bramny, przechodzący na wysokości trzeciej kondygnacji w ośmiobok. Na wprost wjazdu wzdłuż ściany północnej stanął budynek mieszkalny, prawdopodobnie trzypiętrowy. Całość otoczono sztuczną fosą.
Pod koniec XVI w właścicielem zamku jest Andrzej Batory, następnie Zofii Batorówny i Jerzego Rakoczego. W połowie XVII w dostaje się w ręce Jana Szymona Szczawińskiego, który zamek przebudował. W XVIII zamek zaczął podupadać co przyśpieszył pożar, który wybuchł w roku 1731. Właścicielami była wtedy rodzina Gajewskich.
Do dzisiaj zamek pozostaje w ruinie. Zachowały się mury obwodowe, ruiny bramy oraz domu mieszkalnego. Besiekiery leżą około 20 km na południowy zachód od Krośniewic i 20 km na północny zachód od Łęczycy. Ruiny położone są na sztucznym kopcu w północno zachodniej części wsi.
Uniejów - zamek biskupi
Fundatorem murowanego zamku w Uniejowie był arcybiskup gnieźnieński Jarosław Bogoria Skotnicki. Budowlę wzniesiono około 1350 roku na sztucznym kopcu na zachodnim brzegu Warty. Pierwotny zamek zbudowano na miejscu wcześniejszej budowli i składał się on z czworobocznego obwodu murów o wymiarach 23x29 m z przelotem bramnym od południa, trzykondygnacyjnego domu mieszkalnego wzdłuż kurtyny zachodniej i wieży o średnicy 9 m wysuniętej na zewnątrz z kurtyny wschodniej.
W 1381 roku warownia została zdobyta i splądrowana przez Bernarda z Grabowa. Około XV wieku zamek został rozbudowany i wzmocniony przez budowę dwóch wież w narożnikach domu mieszkalnego, wzniesienie wieży bramnej oraz otoczenie całego założenia zewnętrznym murem obwodowym. W 1492 roku zamek został powtórnie zdobyty przez Wawrzyńca Kośmidra Gruszczyńskiego, a w 1525 roku budowla spłonęła. W 1534 roku nastąpiła przebudowa warowni z inicjatywy starosty Stanisława z Gomolina , a w latach 1638 i w 1645 arcybiskupi Jan Wężyk i Maciej Łubieński przekształcili zamek w renesansowo-barokową rezydencję.
Około połowy XVII wieku zamek stracił zamek stracił znaczenie jako siedziba prymasów, a po sekularyzacji dóbr kościelnych w XVIII wieku, został częściowo opuszczony. W 1836 roku rząd carski przekazał go generałowi Aleksandrowi Tollowi. Tollowie przeprowadzili kolejny remont i mieszkali w zamku do I wojny światowej. W latach międzywojennych na zamku funkcjonował pensjonat. Po zniszczeniach w czasie II wojny światowej, zamek został odbudowany w latach 1956-67. Po odbudowie mieściło się tu archiwum, a następnie zespół hotelowo-gastronomiczny, który istnieje do dziś.
Uniejów jest położony 52 km na północny-zachód od Łodzi przy drodze nr. 72 do Turka. Zamek znajduje się na lewym, zachodnim brzegu Warty około 300 m na zachód od rynku.
Wieruszów - zamek rycerski
Zamek w Wieruszowie został wzniesiony prawdopodobnie w połowie XIV wieku przez ród Wieruszów. Była to niewielka warownia zbudowana z cegły na miejscu wcześniejszej, drewnianej zabudowy. Opisy dotyczące zamku bywają często bardzo różne od siebie i trudno jest podać jednoznaczny obraz założenia. W czasie wojny Władysława Jagiełły z Władysławem Opolczykiem warownia została zdobyta przez wojska Opolczyka. W 1442 roku miasto wraz z zamkiem zostaje zdobyte przez wojska Elżbiety Luksemburskiej. Pod koniec XV wieku zamek zostaje zniszczony przez pożar. W 1467 roku właścicielem zamku zostaje Jan Kępiński, a w 1507 roku Andrzej Oporowski, kasztelan brzesko-kujawski.
W 1562 roku nowy właściciel senator Jan Tomicki buduje na miejscu ruin nową, renesansową rezydencję. Kolejni właściciele doprowadzają zamek do ruiny w połowie XVII wieku. Na przełomie XVIII i XIX wieku zamek został gruntownie przebudowany na pałac dla hrabiego Joachima Karola Malzahna. Pałac został częściowo rozebrany podczas I wojny światowej i w czasie powstania wielkopolskiego. W latach 60-tych XX wieku nastąpiła całkowita rozbiórka ruin. Dziś po budowli zostały jedynie resztki fundamentów ze schodami i śladami dawnej fosy.
Wieruszów jest położony 87 km. na wschód od Wrocławia, przy drodze nr.8, między Kępnem a Wieluniem. Relikty zamku znajdują się w centrum na lewym brzegu Prosny przy moście przez rzekę. Przy ruinach stoi samolot pasażerski.
Bolesławiec – zamek królewski
Zamek w Bolesławcu został wzniesiony na sztucznym pagórku na zachodnim brzegu rzeki Prosny. Pierwsza wzmianka z 1268 roku stwierdza że budowniczym był książę Bolesław Pobożny. Zbudowano go z cegły na fundamentach z kamieni eratycznych. Ma kształt owalu o łącznej długości murów około 170 m. Grubość murów obwodowych sięga 2,4 m, a wysokość do chodnika straży ponad 5 m. W północnej części dziedzińca stoi ośmioboczna baszta o wysokości 22 m. Do warowni wjeżdżało się od południa przez bramę, z której do dzisiaj pozostały ruiny. We wschodniej części dziedzińca przylegając do muru stały dwa budynki mieszkalne, obecnie ledwie widoczne w postaci fundamentów.
W XIV wieku zamek przechodzi w ręce Kazimierza Wielkiego, który jest prawdopodobnie budowniczym obecnego założenia. Około roku 1390 zostaje rozbudowany przez Władysława Opolczyka. Po wojnie w 1391-1401 z Władysławem Jagiełłą zostaje siedzibą starostwa. W XV i XVI wieku następowały kolejne przebudowy, które nie wprowadziły wielkich zmian, dopiero starosta Kacper Denhoff w latach 1625-1628 przekształcił zamek w wygodną rezydencję. Jako rezydencja starościńska, budowla o cechach barokowych przetrwała do 1704 roku. Po tej dacie została opuszczona i zaczęła popadać w ruinę.
W latach 1972-79 przeprowadzono gruntowne badania terenowe, w wyniku których zamek odgruzowano, zaznaczono i zakonserwowano przebieg murów.
Bolesławiec jest położony 22 km na południe od Wieruszowa i 30 km na północ od Kluczborka. Ruiny znajdują się w południowo-zachodniej części wsi. Dostać się do nich można przechodząc koło starego młyna nad jeziorem zamienionego na hotel. Młyn strawił pożar na początku 2007 roku.
Lutomiersk - zamek szlachecki
Zamek w Lutomiersku zaczęto wznosić w pierwszej połowie XV wieku, prawdopodobnie z fundacji rodu Zarębów, który był właścicielem włości do 1460 roku. Ceglana budowla została założona na planie kwadratu o boku 26 m. Składała się z południowego budynku mieszkalnego z przelotem bramnym i być może z budynku wschodniego. Zamek nie posiadał wieży. Badacze sądzą że budowla nigdy nie została do końca zrealizowana. Po Zarębach zamek był rezydencją Poddębskich, a od roku 1518 Grudzińskich.
W 1651 roku Wojewoda rawski Andrzej Grudziński herbu Grzymała, ufundował na miejscu zamku klasztor poreformacki. Południowy dom zamkowy został wykorzystany jako skrzydło klasztorne. W południowej elewacji domu widać wyraźnie gotyckie elementy dawnego zamku. W części wschodniej domu widoczny jest zamurowany ostrołukowy przelot bramny z dwiema furtami oraz szczeliny w które chował się łańcuch mostu zwodzonego. Obecnie budowla użytkowana jest przez salezjanów, którzy prowadzą tu Salezjańskie Liceum Muzyczne.
Lutomiersk jest położony 15 km na zachód od Łodzi, przy drodze nr.710 między Konstantynowem Łódzkim, a Szadkiem. Zamek znajduje się w północno-wschodniej części miasta, nad Nerem.
