CIESZYN
Genialne miasto, zwłaszcza w swoim dwujęzycznym klimacie. wystarczy przejść z jednego mikroryneczku na drugi, żeby usłyszeć język czeski, który dosyć zabawnie brzmi🙂polecam rotundę z XI w. na którą, żeby wejść trzeba uiścić symboliczną zapłatę🙂 a także urokliwy ryneczek🙂
Wzgórze Zamkowe
I. Kwaśny
Najstarsze ślady osadnictwa na Wzgórzu Zamkowym w Cieszynie pochodzą z czasów rzymskich, z V wieku p.n.e. Prawdopodobnie już w VIII wieku w miejscu tym znajdowała się dość rozległa osada z budynkami mieszkalno -warsztatowymi, otoczona wysokim szerokim wałem obronnym / około 10 metrów / o konstrukcji ziemno - drewnianej. W początku XI wieku w osadzie tej wybudowano rotundę, kaplicę z emporą dla władcy lub przywódcy osady, która pełniła funkcję sakralną a także obronną jak również była centrum administracyjnym. Przed 1155 rokiem Cieszyn został siedzibą kasztelani. W tym okresie lub niewiele późniejszym zaczął się kształtować na wzgórzu nowy system obronny - murowany. Zbudowano wówczas trzy, lub jak podają inni kronikarze cztery wieże obronne połączone między sobą murem obronnym. Do dziś zachowała się w całości wieża o rzucie kwadratu, tzw. wieża Piastowska, nadbudowana w XV wieku bogatym krenelażem i przykryta dachem namiotowym , niestety nie zachowanym do dzisiaj. W trakcie badań archeologicznych odsłonięte zostały jeszcze dwie wieże, jedna koło wjazdu na dziedziniec - zachowana w zarysie fundamentów, oraz zachodnia - efekt ostatnich prac archeologicznych, zachowana do wysokości około 12 metrów od podłoża i przysłonięta w części nasypem ziemnym. W tak ufortyfikowanej osadzie musiał istnieć reprezentacyjny obiekt pałacowy, którego lokalizacji możemy się domyślać, lecz jej nie znamy.
Utworzenie z Cieszyna , w końcu XIII wieku samodzielnej siedziby książęcej wiązało się zapewne z kolejnym ruchem budowlanym mającym na celu uświetnienie siedziby władców poprzez powiększenie zabudowań mieszkalnych czy ich ozdobienie w nowym gotyckim stylu. Fakt ten potwierdzają znalezione w różnych miejscach zamku kafle kolorowo glazurowane z wizerunkiem piastowskiego orła, herbem miasta i napisem „Premislaus Gux Tessinensis". Zamek z okresu największego rozkwitu jest nam znany z dwu kolorowych rysunków powstałych w czasie działań wojny trzydziestoletniej - w 1648 ( rysunek znajduje się w Kriegsarchiv w Wiedniu). !!!zdjęcia!!!! Analizując te dokumenty można stwierdzić, że zamek jest wynikiem rozbudowy średniowieczno - renesansowej i jako zamek górny i dolny został połączony się z fortyfikacjami miasta tworząc wspólny kompleks obronny.
Zespół tych zabudowań został znacznie zniszczony w trakcie działań związanych z wojną trzydziestoletnią, bezdzietną śmiercią ostatniej Piastówny Elżbiety Lukrecji i włączeniem księstwa Cieszyńskiego do cesarstwa austriackiego.
Przez kolejne wieki zamek będący siedzibą niższej rangi prowincjonalnych zarządców władzy wiedeńskiej sukcesywnie popadał w ruinę. Pod koniec XVIII wieku , najmłodsza córki cesarzowej Marii Teresy, Maria Krystyna otrzymała Cieszyn wraz z przynależnymi ziemiami w wianie małżeńskim. Wraz ze swoim mężem, Albrechtem Sasko - Cieszyńskim postanawia przeprowadzić się do Cieszyna i wyremontować zamek. Jednakże przedwczesna śmierć Marii Krystyny niweczy te plany.
Dopiero w 1836 przystąpiono ponownie do realizacji koncepcji uporządkowania zniszczonych zabudowań poprzez rozbiórkę znacznej ich części, zasypanie gruzem istniejących wyrw i nierówności a pozostawienie jedynie budynków które były dobrze zachowane i mogły być wykorzystane w koncepcji parku romantycznego. Część mieszkalną przeniesiono z zamku górnego , który od tej pory służy jedynie jako park powstały na piwnicach i gruzowisku dużego zespołu mieszkalno - obronnego, do zamku dolnego-dotychczas części gospodarczej i obronnej. Zachowany budynek bramny oraz nowożytny system obronny zostaje obudowany i scalony w jedną bryłę - tzw. Pałacu Myśliwskiego, projektu architekta wiedeńskiego dworu Habsburgów -Józefa Kornhausela. Architekt ten przeprojektował również w nowym stylu romańską rotundę.
Dla wprowadzenia symetrii nowego pałacu myśliwskiego w północnej części podjazdu wybudowano oranżerię. W takim kształcie zespól zabudowań zamku zachował się do dziś - z wyjątkiem wyburzonej w latach 50-tych XX wieku, klasycystycznej oranżerii.
Zasiedlona była już ok. V w. p.n.e. Założony na Górze Zamkowej w IX w. gród został podniesiony do godności kasztelanii przed 1155 r., a w 1290 r. został stolicą samodzielnego księstwa cieszyńskiego. W XIV w. powstał wspaniały obronny zamek gotycki: górny, złożony z budynków mieszkalnych otoczonych murem z basztami oraz wieżą, a także z kaplicą zamkową na dziedzińcu oraz dolny, w którym znajdowały się lochy, pomieszczenia gospodarcze i mieszkania dla służby, z basztami i mostem zwodzonym. Do upadku książęcej siedziby doprowadziła wojna trzydziestoletnia (1618-1648 r.) oraz wygaśnięcie linii Piastów cieszyńskich (1653 r.). Cieszyn przeszedł w ręce Habsburgów, w 1840 r. Górę Zamkową gruntownie przebudowano w stylu klasycystycznym wg projektu Józefa Kornhäusla: na fundamentach zamku dolnego wzniesiono letni Pałacyk Myśliwski, resztę zamieniono na park, w którym z czasów dawnej świetności pozostała Wieża Piastowska i rotunda św. Mikołaja. Na resztkach wieży obronnej w 1914 r. wybudowano „sztuczne ruiny”, obecnie przywrócono jej pierwotny XIII –wieczny kształt.
