Maior Polonia czyli Poznań, Gniezno, Kruszwica, Żnin, Biskupin

Maior Polonia to tzw. Wielka Polska, jest to region szczególny dla naszego kraju, tu bowiem rodziła się nasza państwowość. Te znaczące dla naszej historii miejsca łączy niezwykle atrakcyjny szlak - Szlak Piastowski, biegnący przez Wielkopolskę i Kujawy. My podążaliśmy nim w maju 2005 roku.

Na szlaku tym spotkamy cenne zabytki kultury materialnej sięgające czasów tworzenia się państwa polskiego, poprzez wszystkie wieki aż do współczesności. Nazwa szlaku powstała od imienia protoplasty pierwszej polskiej dynastii - Piasta Kołodzieja z okolic dzisiejszej Kruszwicy, nazywanego Piastunem, czyli nauczycielem. Po obaleniu okrutnego Popiela zwanego Chwaściskiem to właśnie on został wybrany księciem, a jego następcy dali początek Polsce.

Szlak rozpoczyna się w Poznaniu i dalej biegnie na północ przez Pobiedziska (kościół gotycki), Moraczewo (wiatraki koźlaki, zagroda młynarza, pozostałości grodziska wczesnośredniowiecznego), Ostrów Lednicki (ruiny pallatium), Gniezno (Matka Polskich Katedr), Trzemeszno (Bazylika), Mogilno (kościół Św. Jana Ewangelisty i zabudowania klasztorne oo benedyktynów), Kruszwicę (Mysia Wieża, (świetnie zachowana kolegiata romańska), Inowrocław (kościół NMP, uzdrowisko i tężnie), Kościelec Kujawski (romański kościół), Pakość (kościół Św. Bonawentury, jedyna w okolicy Kalwaria), Barcin, Lubostroń (zabytkowy pałac, Jabłowskie Góry - wzgórza morenowe), Żnin (baszta w Rynku, gotycki kościół Św. Floriana, stacja kolei wąskotorowej), Wenecję (ruiny zamku, Muzeum Kolejki Wąskotorowej), Biskupin (osada obronna), Gąsawę (kościół Św. Mikołaja), Marcinkowo Górne (dworek), Rogowo (eklektyczny kościół Św. Doroty), do Gniezna.

Ale wzdłuż szlaku spotkamy też inne ciekawe miejscowości jak: Uzarzewo (pałac rodziny Żychlińskich), Tuczno, Imiołki (brama ryba), Giecz (romański kościół Wniebowzięcia NMP, grodzisko otoczone wałem drewniano-ziemnym), Powidz, Duszno, Strzelno (rotunda Św. Prokopa, słynne romańskie kolumny) i wiele innych.

Są 3 miejsca na Piastowskim Szlaku, których ominąć nie można, tym bardziej, że ich rangę docenili nie tylko Polacy, są bowiem wpisane na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Są to ruiny na wyspie Ostrów Lednicki (gdzie prawdopodobnie Mieszko I przyjął Chrzest Polski, Katedra w Gnieźnie uważana za Matkę Polskich Katedr oraz osada obronna ludów kultury łużyckiej w Biskupinie.

Inne perełki na szlaku to: XII-wieczne spiżowe Drzwi Gnieźnieńskie ze scenami z życia Św. Wojciecha (katedra), Bazylika w Kruszwicy, Bazylika w Trzemesznie, kościół poklasztorny z podziemnymi kryptami w Mogilnie, kościół NMP w Inowrocławiu czy chociażby najstarszy w Polsce wiejski kościół z kamienia w Kościelcu Kujawskim.

I choć niepowtarzalny jest i nieoceniony wymiar historyczny tej krainy, również ogromne bogactwo krajobrazu i wartości przyrodnicze przyciągają tu turystów. Szlak Piastowski przebiega przez 2 pojezierza (poznańskie i gnieźnieńskie) z ponad tysiącem jezior, głównie rynnowych. Największe z nich to oczywiście słynne jezioro Gopło w Kruszwicy (niegdyś nazywane Morzem Polaków). Duża ilość zbiorników wodnych umożliwia uprawianie sportów wodnych i oddanie się relaksującemu wypoczynkowi, tak potrzebnemu po całodziennych zmaganiach krajoznawczych. Na szlaku powstały też parki krajobrazowe: Puszcza Zielonka, Park Krajobrazowy Promno, Lednicki Park Krajobrazowy, Powidzki Park Krajobrazowy i Nadgoplański Park Krajobrazowy.

I choć my poruszaliśmy się po szlaku samochodem, zachęcam do wypraw rowerowych w te czyste i piękne rejony.