Skansen w Wygiełzowie

Wieś Wygiełzów sąsiaduje bezpośrednio ze wsią Babice. Znajduje się tutaj Muzeum Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie i Zamek Lipowiec. Został on utworzony 1 stycznia 2007 r., jednak jego początki sięgają roku 1968, kiedy kiedy to u podnóża góry zamkowej zaczęto budować skansen, a wraz z zakończeniem konserwacji na zamku i udostępnieniem go dla ruchu turystycznego, 7 kwietnia 1970 r. powołano przy Muzeum w Chrzanowie oddział „Ruiny Zamku Lipowiec – Park Etnograficzny”. Skansen udostępniono zwiedzającym 15 października 1973 r. Wtedy były tutaj tylko 3 obiekty. Dziś na terenie skansenu o powierzchni 5,3 ha. znajduje się 25 zabytków budownictwa drewnianego, nie licząc małej architektury.

• Dom z Chrzanowa z 1804 r.
• Dom z Alwerni z 1825 r.
• Rekonstrukcja karczmy z Minogi z poł. XIX w.
• Studnia z Aleksandrowic z II. poł. XIX w.
• Spichlerz dworski jednokondygnacyjny z Kościelca z 1798 r.
• Chałupa modrzewiowa sołtysa M.Marchewki z Przegini Duchownej z 1862 r.
• Spichlerz z Giebułtowa z I. poł. XIX w. z gospodarstwa folwarcznego Sióstr Wizytek.
• Olejarnia z Dąbrowy Szlacheckiej z II. poł. XIX w.
• Kuźnia z Liszek z II. poł. XIX w.
• Chałupa rodziny Drzyżdrzyków z Podolsza z 1862 r.
• Stodoła ośmioboczna z Przeciszowa z II. poł. XIX w.
• Chałupa z Przeciszowa z 1837 r.
• Stodoła ośmioboczna z Kaszowa z poł. XIX w.
• Chlewik z Kaszowa.
• Chałupa biedniacka z Płazy z końca XIX w.
• Chałupa z Rozkochowa z 1813 r.
• Stodoła ośmioboczna plebańska z Regulic z poł. XIX w.
• Młyn z Sadek z drugiej połowy XIX wieku z izbą kurną.
• Zagroda okołowa ze Staniątek z 1855 r.
• Stodoła ze Staniątek z II. poł. XIX w.
• Kościół z Ryczowa z pocz. XVII w. (najstarsza budowla w skansenie)
• Dzwonnica alarmowa z Nowej Góry z 1778 r.
• Dwór z Drogini z 1730 r. zamożnej rodziny szlacheckiej.

Oprócz tego kapliczki, studnie i pasieki rozmieszczone po terenie skansenu.

Przy wejściu wita nas szyld z planem muzeum z którym warto się zapoznać. Każdy budynek czy miejsce, jest opisane i numerowane, co oznacza, że warto się zaopatrzyć w przewodnik w kasie z którym poznamy dokładną historię i funkcje jakie pełniły poszczególne miejsca.

Sam teren skansenu jest miejscem urokliwym. Nie chodzi o historię, ale o sam wygląd. Ogródeczki przy niektórych chatach z powieszonymi kamionkowymi naczyniami, dają wrażenie jakby ktoś przed chwilą wyszedł z domu. Zapach starego drewna jednak przypomina nam, że minęło wiele lat od tętniącego życiem czasu.

Na uwagę zasługuje spichlerz dworski z Kościelca z 1798 r. Znajduje się w nim wystawa czasowa (maj – październik, 2017 r.) pod tytułem „Rzeka i człowiek” scenariusza i realizacji Piotra Bujakiewicza. Podejmuje ona znaczenie rzeki w życiu człowieka. Od roli wody pitnej, pożywienia, szlaku handlowego,  pełniącej rolę higieniczną, aż po oblicze żywiołu, który w ciągu kilku chwil zabiera dobytek życia. Wystawa okraszona zdjęciami podczas pracy na rzece, ale także podczas powodzi, makietami i narzędziami do połowu ryb. Wystawa po prostu robi wrażenie. Jest tak wyeksponowana, że nie nudzi oglądanie zdjęć, czy eksponatów.

Większość z budynków jest otwarta  do sieni, wejścia do izb są zamknięte kratą, ale można przez nie zobaczyć wszystko co w izbach wyeksponowane.